Thành phố Hải Phòng sắp chi gần 10.000 tỷ đồng để thực hiện các dự án ứng phó với biến đổi khí hậu.
Trước những thách thức ngày càng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu như nước biển dâng, mưa lớn cực đoan, ngập úng đô thị và ô nhiễm môi trường nước, thành phố Hải Phòng đang từng bước triển khai các giải pháp phát triển bền vững nhằm nâng cao năng lực chống chịu và thích ứng.
Một trong những bước đi quan trọng là Dự án “Phát triển thành phố Hải Phòng thích ứng với biến đổi khí hậu” do Ngân hàng Thế giới (WB) tài trợ, được Chính phủ phê duyệt chủ trương thực hiện vào đầu năm 2023.
Dự án do Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng làm chủ quản, được triển khai trong giai đoạn 2024 – 2029, với tổng mức đầu tư khoảng 410,154 triệu USD (tương đương 9.712,86 tỷ đồng). Đây là một trong những dự án quy mô lớn nhất trong lĩnh vực thích ứng biến đổi khí hậu tại khu vực ven biển miền Bắc hiện nay.
Hải Phòng còn nhiều điểm đen ngập lụt (Ảnh: Đinh Mười)Mục tiêu tổng thể của dự án là tăng cường năng lực thích ứng của thành phố trước tác động của biến đổi khí hậu, đồng thời xây dựng nền tảng phát triển đô thị xanh, bền vững và có khả năng chống chịu cao. Dự án tập trung vào ba định hướng lớn gồm giảm ngập lụt đô thị, cải thiện chất lượng môi trường nước và phát triển hạ tầng đồng bộ gắn với quản lý thông minh. Bên cạnh đó, dự án còn hướng đến mục tiêu nâng cao năng lực quản lý rủi ro khí hậu, cải thiện chất lượng sống của người dân và thúc đẩy Hải Phòng trở thành đô thị kiểu mẫu về tăng trưởng xanh.
Dự án được chia thành bốn hợp phần chính. Hợp phần thứ nhất tập trung phát triển đồng bộ hạ tầng đô thị tại khu vực Thủy Nguyên - khu vực trung tâm hành chính mới của thành phố theo hướng thích ứng với biến đổi khí hậu, ưu tiên các công trình giao thông, thoát nước và không gian công cộng. Hợp phần thứ hai tập trung cải thiện môi trường sông Rế, bao gồm nạo vét, cải tạo dòng chảy, chỉnh trang cảnh quan hai bên bờ và xử lý ô nhiễm nước nhằm khôi phục hệ sinh thái tự nhiên. Hợp phần thứ ba tập trung giảm ngập lụt khu vực nội đô, nâng cấp hệ thống thoát nước, kênh mương và các công trình kiểm soát lũ, qua đó giảm thiểu thiệt hại do mưa lớn, triều cường. Hợp phần thứ tư tập trung nâng cao năng lực quản lý và giám sát đô thị, xây dựng hệ thống cảnh báo sớm, quản lý thông tin, chuyển giao công nghệ và tăng cường năng lực cho đội ngũ quản lý đô thị của thành phố.
Dự án được triển khai tại các quận, huyện trọng điểm gồm Hồng Bàng, Hải An, Thủy Nguyên và An Dương. Đây là những khu vực vừa có tốc độ đô thị hóa nhanh, vừa chịu tác động nặng nề của ngập úng, triều cường và ô nhiễm nguồn nước.
Theo UBND thành phố Hải Phòng, dự án không chỉ mang ý nghĩa ứng phó biến đổi khí hậu đơn thuần mà còn là bước khởi đầu cho định hướng phát triển đô thị thông minh, xanh và đáng sống. Khi hoàn thành, dự án sẽ góp phần giảm thiểu tình trạng ngập lụt ở khu vực trung tâm, cải thiện chất lượng nước sông, nâng cao năng lực quản lý môi trường, đồng thời hỗ trợ thành phố trong việc thực hiện các cam kết quốc gia về giảm phát thải và tăng trưởng xanh đến năm 2050.
Tuy nhiên, quá trình triển khai dự án cũng đặt ra nhiều thách thức. Việc giải phóng mặt bằng, bố trí vốn đối ứng, cũng như phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị sẽ đòi hỏi sự nỗ lực và quyết tâm cao của chính quyền địa phương. Ngoài ra, yêu cầu về tiêu chuẩn kỹ thuật, quy trình tài chính quốc tế và quản lý vận hành sau đầu tư cũng là những yếu tố cần được quan tâm để bảo đảm hiệu quả lâu dài của dự án.
Dự án “Phát triển thành phố Hải Phòng thích ứng với biến đổi khí hậu” được kỳ vọng sẽ trở thành hình mẫu về hợp tác quốc tế trong lĩnh vực môi trường và phát triển đô thị. Không chỉ giúp thành phố ứng phó với các rủi ro khí hậu, dự án còn mở ra cơ hội để Hải Phòng phát triển đồng bộ hạ tầng, nâng cao chất lượng sống người dân và khẳng định vị thế là trung tâm kinh tế, cảng biển hiện đại của khu vực phía Bắc.
Tuệ Lâm