Việt Nam thúc đẩy hành động khí hậu, hiện thực hóa cam kết Net Zero vào năm 2050

Ngày 06/11, tại tỉnh Nghệ An, Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị “Triển khai thực hiện các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26”, với sự tham dự của đại diện các cơ quan hành chính, Hội, Hiệp hội, doanh nghiệp, chuyên gia, nhà khoa học tại tỉnh Nghệ An và một số tỉnh lân cận.

Sự kiện là diễn đàn quan trọng nhằm tuyên truyền, nâng cao nhận thức về ứng phó với biến đổi khí hậu, lộ trình thực hiện mục tiêu trung hoà các-bon theo cam kết tại Hội nghị COP 26 nhằm thúc đẩy các giải pháp thực chất để Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Phát biểu khai mạc, TS. Mai Kim Liên - Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu nhấn mạnh rằng ứng phó với biến đổi khí hậu không còn là lựa chọn mà là yêu cầu tất yếu đối với mọi quốc gia, trong đó Việt Nam, phải chủ động hành động để bảo đảm tương lai phát triển bền vững. Sau cam kết tại COP26, hàng loạt chiến lược và kế hoạch quốc gia đã được ban hành, như Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu đến năm 2050, Kế hoạch hành động giảm phát thải khí mê-tan đến 2030 hay Kế hoạch quốc gia thích ứng với biến đổi khí hậu (NAP) vừa được cập nhật năm nay. Những bước đi này thể hiện rõ nỗ lực nội luật hóa các cam kết quốc tế và đưa hành động khí hậu trở thành trụ cột trong chính sách phát triển.

Theo ThS. Nguyễn Văn Minh, Trưởng phòng Thị trường các-bon, Cục Biến đổi khí hậu, trong thời qua, công tác ứng phó với biến đổi khí hậu đã đạt được kết quả quan trọng; nhiều chính sách, chương trình, hành động về ứng phó với biến đổi khí hậu đã được ban hành và triển khai thực hiện; đã thiết lập được đầy đủ các quy định pháp luật ứng phó với biến đổi khí hậu từ quy định của luật đến nghị, định, thông tư hướng dẫn chi tiết để công tác quản lý nhà nước về biến đổi khí hậu đi vào cuộc sống.

Theo ThS. Nguyễn Vân Anh, Phó Chánh Văn phòng Cục Biến đổi khí hậu, Việt Nam đang triển khai mạnh mẽ nhiều giải pháp giảm phát thải trong các lĩnh vực trọng điểm: từ chuyển đổi năng lượng, phát triển năng lượng tái tạo đến nông nghiệp, lâm nghiệp và xử lý chất thải. Các dự án cụ thể như Đề án một triệu hecta lúa chất lượng cao và phát thải thấp ở Đồng bằng sông Cửu Long hay các chương trình bảo vệ rừng theo Tuyên bố Glasgow đang mang lại kết quả rõ rệt, vừa giảm phát thải vừa nâng cao sinh kế cho người dân.

Song song với nỗ lực giảm phát thải, thích ứng với biến đổi khí hậu được coi là yếu tố then chốt để bảo đảm khả năng chống chịu trước các rủi ro ngày càng lớn. Kế hoạch quốc gia thích ứng với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (cập nhật) đã xác định 142 nhiệm vụ trọng tâm đến năm 2030, hướng tới tăng cường năng lực con người, hạ tầng và hệ sinh thái, đồng thời lồng ghép thích ứng vào các chiến lược phát triển kinh tế – xã hội. Việt Nam cũng đang tích cực tham gia các sáng kiến quốc tế như Liên minh Hành động Thích ứng Toàn cầu và Tuyên bố Emirates về nông nghiệp bền vững, thể hiện vai trò chủ động trong cộng đồng quốc tế.

Bên cạnh đó, việc phát triển thị trường các-bon được xem là công cụ quan trọng để biến nghĩa vụ giảm phát thải thành cơ hội kinh tế. ThS. Phạm Nam Hưng, Phòng Thị trường các-bon, cho biết Việt Nam đã bước vào giai đoạn vận hành thí điểm sàn giao dịch các-bon từ giữa năm 2025, hướng tới vận hành chính thức vào năm 2029. Khi hoàn thiện, cơ chế này sẽ cho phép các doanh nghiệp giao dịch hạn ngạch phát thải và tín chỉ các-bon, qua đó khuyến khích đổi mới công nghệ, tối ưu chi phí và nâng cao sức cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tại Hội nghị, các đại biểu cũng được lắng nghe phía doanh nghiệp chia sẻ về kinh nghiệm triển khai các giải pháp giảm phát thải. Ông Đào Xuân Hoàng, Ủy ban Phát triển bền vững (Tập đoàn TH) cho biết Tập đoàn đã đầu tư hệ thống điện mặt trời áp mái, chuyển đổi lò hơi FO sang lò hơi sử dụng biomass (phụ phẩm, vụn gỗ), và đẩy mạnh mô hình kinh tế tuần hoàn trong toàn chuỗi nông nghiệp. Việc thực hiện các giải pháp này không chỉ giúp giảm phát thải đáng kể mà còn nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, giảm chi phí vận hành và củng cố uy tín thương hiệu.

Từ những cam kết và hành động cụ thể đó cho thấy sự đồng thuận mạnh mẽ giữa Nhà nước và doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi xanh. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng “0”, Việt Nam vẫn cần nguồn lực lớn về tài chính, công nghệ và con người, cùng cơ chế phối hợp hiệu quả giữa các cấp, các ngành. Hội nghị tại Nghệ An lần này không chỉ là dịp để nhìn lại tiến trình thực hiện cam kết quốc tế mà còn khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc biến thách thức khí hậu thành động lực đổi mới và phát triển.

“Con đường đi tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 không hề dễ dàng. Chúng ta phải đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như yêu cầu vốn đầu tư lớn, công nghệ còn hạn chế, năng lực quản lý cần tiếp tục nâng cao, trong khi nhận thức và hành động của cộng đồng xã hội còn chưa đồng bộ. Việc triển khai thực hiện các cam kết cần có sự đồng hành, chung tay toàn bộ hệ thống chính trị, mỗi người dân và toàn xã hội.” 

​​​​​​​

Cục Biến đổi khí hậu