Trong bối cảnh ô nhiễm nhựa và túi nilon dùng một lần đang trở thành thách thức lớn, việc tái chế lưới đánh bắt bỏ đi thành các sản phẩm thân thiện môi trường đã góp phần quan trọng trong việc thực hiện cam kết của Việt Nam về giảm phát thải và phát triển bền vững.
Theo ước tính, mỗi năm Việt Nam phát sinh khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa, trong đó túi nilon chiếm tỷ lệ lớn và khó phân hủy, gây ô nhiễm lâu dài cho môi trường. Cùng với đó, tình trạng lưới đánh bắt bỏ đi trên biển cũng gây ra hệ lụy nghiêm trọng đối với hệ sinh thái.
Từ thực tế này, dự án Echobag được Công ty TNHH Echogreen (Đà Nẵng) triển khai nhằm biến lưới cũ thành những sản phẩm hữu ích, góp phần giảm thiểu rác thải nhựa và nâng cao nhận thức cộng đồng về tiêu dùng xanh.
Echobag tận dụng lưới đánh bắt hỏng của ngư dân miền Trung, qua các công đoạn xử lý sinh học thân thiện môi trường, vệ sinh, phơi khô, phân loại và may thủ công để tạo ra các loại túi đi chợ, túi đựng rác và túi phân loại rác tại nguồn. Năm 2024, dự án đã tái chế được hơn 1 tấn lưới, sản xuất và trao tặng trên 2.000 chiếc túi cho người dân địa phương. Dự kiến đến năm 2028, Echogreen sẽ thu gom khoảng 70 tấn lưới cũ, sản xuất 30.000 túi đi chợ và 100.000 túi phân loại rác, qua đó giảm thiểu hơn 1.300 tấn túi nilon ra môi trường.
Những tấm lưới đánh bắt bỏ đi, qua bàn tay khéo léo của phụ nữ địa phương, đã trở thành những chiếc túi đi chợ thời trang và túi rác bền chắc (Ảnh: NN&MT)Bên cạnh ý nghĩa môi trường, dự án còn mang lại tác động xã hội tích cực khi tạo việc làm cho phụ nữ yếu thế, người khuyết tật và lao động địa phương. Việc triển khai Echobag không chỉ giúp giảm áp lực rác thải nhựa, mà còn góp phần lan tỏa thông điệp về lối sống xanh, hướng tới hình thành thói quen tiêu dùng bền vững trong cộng đồng.
Trước khi Echobag ra đời, Việt Nam từng có những nỗ lực trong việc xử lý lưới thải. Một trong những sáng kiến tiêu biểu là dự án NET-Works do Trường Đại học Nha Trang phối hợp với các đối tác quốc tế triển khai….Dự án tập trung vào việc xử lý những ngư cụ thất lạc hoặc bị bỏ lại trên biển. Đây là một trong những nguyên nhân gây suy thoái hệ sinh thái biển, ảnh hưởng đến đa dạng sinh học và sinh kế của ngư dân ven bờ.
Theo một báo cáo của Tổ chức Hoà bình xanh, mỗi năm có hơn 640.000 tấn lưới, dây thừng, chậu và bẫy được sử dụng trong đánh cá thương mại bị dổ và vứt bỏ trên biển (Ảnh: thuysanvietnam)Điểm nổi bật của NET-Works không chỉ dừng lại ở việc xử lý rác thải, mà còn chú trọng phát triển thị trường nguyên liệu tái chế từ lưới cũ, tạo ra giá trị kinh tế mới và góp phần hình thành mô hình kinh tế tuần hoàn trong ngành thủy sản. Thông qua việc kết nối ngư dân, doanh nghiệp và các tổ chức môi trường, dự án từng bước xây dựng một chu trình khép kín, trong đó lưới bỏ đi được tái sử dụng để sản xuất các sản phẩm công nghiệp và tiêu dùng.
Trong bối cảnh Việt Nam đã cam kết mạnh mẽ tại COP26 về đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, những mô hình như Echobag hay NET-Works có ý nghĩa thiết thực, bổ trợ cho mục tiêu quốc gia về giảm thiểu rác thải nhựa, kinh tế tuần hoàn và bảo vệ môi trường. Những điển hình này không chỉ đơn thuần là một sáng kiến tái chế, mà còn là minh chứng cho cách tiếp cận mới trong ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ hệ sinh thái. Khi được nhân rộng, dự án sẽ góp phần giảm phát thải, nâng cao nhận thức xã hội và thúc đẩy lối sống thân thiện môi trường, đúng với định hướng phát triển bền vững mà Việt Nam đang theo đuổi.
| Ngày 06/5/2024, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã ban hành Quyết định số 1257/QĐ-BNN-KHCN, trong đó giao nhiệm vụ thực hiện các giải pháp thu hồi ngư cụ thất lạc, bỏ quên hoặc thải bỏ trên biển (ALDFG) như lưới, phao. Đây là bước đi cụ thể nhằm thực hiện cam kết của Việt Nam trong việc giảm thiểu chất thải nhựa đại dương và bảo vệ hệ sinh thái biển. |
Cục Biến đổi khí hậu t/h