Ô nhiễm không khí đang trở thành thách thức lớn đối với sức khỏe cộng đồng và mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam. Nhằm hướng tới hành động thiết thực, ngày 10/9, Quỹ Vì Tương Lai Xanh thuộc Vingroup đã phát động chiến dịch “Cùng hành động vì bầu trời xanh” và tổ chức tọa đàm khoa học tại Hà Nội.
Theo đánh giá từ các nghiên cứu gần đây, ô nhiễm không khí đang là một trong những vấn đề môi trường cấp bách của Việt Nam. Tại Hà Nội, nồng độ bụi mịn PM2.5 trong năm 2023 cao gần gấp sáu lần mức khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Hệ quả trực tiếp là số lượng các ca bệnh liên quan đến đường hô hấp, tim mạch, dị ứng gia tăng, ảnh hưởng sâu rộng đến chất lượng sống của người dân
Nguồn phát thải chính gây nên tình trạng ô nhiễm bao gồm giao thông, hoạt động công nghiệp, sinh hoạt dân cư, xây dựng và việc đốt rơm rạ sau thu hoạch. Thực trạng này cho thấy cần những giải pháp mang tính tổng thể, vừa giảm thiểu ô nhiễm vừa thực hiện mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính mà Việt Nam đã cam kết với cộng đồng quốc tế.
Các chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước cùng thảo luận về những giải pháp bảo vệ môi trường không khí (Ảnh: BTC).Để ứng phó, các chuyên gia và đại biểu tại tọa đàm đã nêu bật nhiều nhóm giải pháp quan trọng. Một trong những trọng tâm là phát triển giao thông xanh thông qua việc thúc đẩy sử dụng phương tiện điện, mở rộng mạng lưới trạm sạc, khuyến khích đi lại bằng phương tiện công cộng và giảm dần phương tiện cá nhân
Song song với đó là nỗ lực giảm phát thải từ công nghiệp, sinh hoạt và nông nghiệp. Các cơ sở sản xuất cần nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng, áp dụng công nghệ sạch hơn, đồng thời phải xử lý nghiêm các hành vi xả thải vượt chuẩn. Việc đốt rơm rạ sau vụ mùa cũng cần được thay thế bằng các giải pháp thân thiện hơn với môi trường
Doanh nghiệp được khuyến khích tiên phong thực hiện cam kết xanh trong sản xuất và dịch vụ, trong khi mỗi người dân có thể góp phần bằng lối sống tiết kiệm năng lượng, tiêu dùng bền vững và phân loại rác tại nguồn
Ngoài ra, cần đổi mới công nghệ và hoàn thiện chính sách. Việc đầu tư cho hệ thống quan trắc, công khai dữ liệu không khí, ứng dụng thiết bị bay không người lái để giám sát ô nhiễm cần được triển khai mạnh mẽ. Chính sách ưu đãi dành cho phương tiện xanh, các cơ chế thị trường carbon hay tín chỉ carbon cũng được xem là công cụ thúc đẩy quá trình chuyển đổi
Tọa đàm và chiến dịch lần này cho thấy sự chuyển biến mạnh mẽ từ nhận thức sang hành động. Việc bảo vệ bầu khí quyển trong lành không chỉ là trách nhiệm về môi trường mà còn là quyền cơ bản của con người, quyền được hít thở không khí sạch
Với sự chung tay của Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng, các giải pháp được thảo luận và triển khai tại sự kiện hứa hẹn sẽ góp phần đưa Việt Nam tiến nhanh hơn trên con đường thích ứng biến đổi khí hậu, hiện thực hóa cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, đồng thời bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng sống cho các thế hệ hôm nay và mai sau
Cục Biến đổi khí hậu